Białe plamy na skórze mogą pojawiać się z różnych przyczyn. Czasem powodem ich powstawania jest zwykłe oparzenie słoneczne, czasem jednak przyczyna jest bardziej poważna – mowa tu np. grzybicy lub bielactwie. Białe plamy znacznie łatwiej zauważyć na opalonej skórze, dlatego po długiej ekspozycji skóry na słońce warto skontrolować wygląd swojego ciała.
Białe plamy na skórze a grzybica
Czasami odbarwienia na skórze mogą świadczyć o infekcji grzybiczej, np. łupieżu pstrym. Łupież pstry to dość często występująca dolegliwość, która powinna dość szybko ustąpić po zastosowaniu odpowiednich leków. Jego głównym objawem są plamki na ciele – mogą być jasnoróżowe, brązowe lub żółto-beżowe. Z czasem drobne plamki mogą łączyć się w większą całość, a skóra w ich miejscu jest wyraźnie przesuszona, może też się łuszczyć. Kiedy osoba z łupieżem pstrym wystawi skórę na działanie promieni słonecznych, plamki odbarwią się i staną się białe.
Łupież pstry pojawia się najczęściej w lecie oraz na początku jesieni. Wywołują go drożdżaki z gatunku Pityrosporum ovale i Pityrosporum orbiculare. Zazwyczaj swoim zasięgiem obejmuje plecy, klatkę piersiową, nogi, ramiona oraz te części ciała, które latem są odsłonięte. Choć dolegliwość nie jest zaraźliwa, wymaga leczenia – tak jak inne infekcje grzybicze. Ignorowany i nieleczony może pozostawić na skórze nieestetycznie wyglądające przebarwienia, które bardzo trudno będzie usunąć.
Leczenie łupieżu pstrego polega przede wszystkim na miejscowym stosowaniu preparatów przeciwgrzybiczych, np. maści czy szamponu Pityver. Kiedy łupież jest naprawdę rozległy, konieczne będzie zastosowanie przeciwgrzybiczych preparatów doustnych. Pomocne jest też unikanie słońca i solarium, noszenie przewiewnych ubrań oraz stosowanie kosmetyków o lekkiej konsystencji.
Białe plamy na skórze – czy to uczulenie?
Odbarwienia skóry w postaci plamek mogą świadczyć o egzemie, czyli alergicznej lub niealergicznej chorobie skóry. Choć ma ona podłoże zapalne, nie ma związku z infekcjami. W początkowej fazie egzemy na skórze można zaobserwować czerwone grudki, z których później powstają pękające pęcherzyki. Z czasem skóra w tych miejscach staje się odbarwiona, co jest wynikiem jej podrażnienia.
Egzema może mieć podłoże endogenne albo egzogenne. Jeśli egzema jest endogenna, to najczęściej przyczyną jej pojawienia się są predyspozycje genetyczne lub funkcjonujący w sposób nieprawidłowy układ odpornościowy. Egzema egzogenna to inaczej kontaktowa – powstaje zazwyczaj w wyniku kontaktu naskórka z czynnikiem wywołującym uczulenie. Czynnikiem tym może być detergent, kosmetyk lub nawet biżuteria.
Leczenie egzemy polega w większości przypadków na łagodzeniu jej objawów. Trzeba nie tylko codziennie dbać o skórę, ale też nosić przewiewne ubrania, unikać długich kąpieli i skrajnych temperatur oraz stosować leczenie miejscowe – do tego wykorzystuje się m.in. maści redukujące i steroidowe.
Odbarwienia skóry w bielactwie
Białe plamy na skórze najczęściej kojarzą nam się z jedną diagnozą – bielactwem. To bardziej poważna dolegliwość, którą powoduje utrata melaniny, czyli pigmentu skóry. Bielactwo nie powoduje bólu – jego głównym objawem są rozprzestrzeniające się na skórze białe plamy, często mają one ciemny brzeg. Ten defekt skórny może pojawić się tuż po urodzeniu lub znacznie później (wtedy mówimy o bielactwie nabytym). Często białe plamy są źródłem kompleksów osoby chorej – może nawet cierpieć na depresję.
Białe plamy na skórze w bielactwie same w sobie nie są zagrożeniem. Sytuacja robi się niebezpieczna, kiedy osoba z tą dolegliwością wystawi skórę na działanie promieni słonecznych. Skóra osób chorych jest praktycznie bezbronna wobec promieni UV, a te szybko mogą wywołać oparzenia słoneczne, a nawet nowotwory skóry. Dlatego też tak ważne jest systematyczne stosowanie kremów i innych kosmetyków z wysokim filtrem UV.
Do tej pory nie wynaleziono skutecznego sposobu wyleczenia bielactwa. Metodami powszechnie stosowanymi jest autoprzeszczep (przeszczepianie zdrowych fragmentów skóry do chorych), naświetlanie w połączeniu ze stosowaniem leków fotouczulających oraz stosowanie sterydów.
Pozostałe przyczyny powstawania białych plamek
Czasami białe plamy na skórze wywołane są przez nieco mniej poważne dolegliwości niż wspomniane bielactwo czy łupież pstry. Niekiedy białe plamy to wynik wystawienia skóry na słońce przy jednoczesnym stosowaniu leków lub ziół fotouczulających. Kiedy więc regularnie zażywamy doustną antykoncepcję hormonalną, leki moczopędne lub obniżające cholesterol, powinniśmy unikać promieni słonecznych i osłaniać przed nimi ciało. To samo dotyczy zażywania tabletek lub picia naparów choćby z dziurawca.
Do powstawania odbarwień przyczyniają się też hormony – dlatego białe plamy na skórze są często problemem kobiet w ciąży. W organizmach przyszłych mam podnosi się poziom estrogenów, przez co komórki produkujące melaninę, czyli melanocyty, mogą nie funkcjonować prawidłowo – wytwarzają melaninę w nadmiarze lub wcale. To samo może dotyczyć kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą, np. w czasie menopauzy.